خواص درمانی
امروزه انسان ها بیش از هر زمان دیگری می توانند از انواع مختلف مواد غذایی بهره مند گردند. اما غالبا به دلیل تغذیه نامناسب به عوارض ناشی از آن مبتلا می شوند و به ناچار برای درمان آن به داروهای شیمیایی روی می آورند.
داروهایی که عوارض جانبی آنها از جنبه های مثبت آن بیشتر است. لذا در اینجاست که گیاهان دارویی به کمک ما انسان ها می آیند و هرچند اثری درمانی آرام و کندتری دارند ولی بیش از داروهای ترکیبی مصنوعی قابل اعتماد می باشند.
باید در نظر داشت که برای درمان برخی بیماری ها البته باید درد را درمان کرد که در این گونه مواقع باید داروهای شیمیایی را به صورت قرص یا تزریق با نظر پزشک استفاده شود و سپس برای پیشگیری و حفظ تندرستی و درمان اساسی نارسایی های مزمن دستگاه های بدن می توان از گیاهان دارویی مورد نظر استفاده نمود.
لذا نظر به اینکه گیاهان دارویی در حالت های مختلف (عرق گیری، عصاره گیری و جوشانده) دارای خواص یکسانی نمی باشند برای رسیدن به نتیجه مطلوب و مؤثر از آنها باید به نوع، میزان و نحوه تجویز آن توجه نمود تا بتوان بیشترین اثر را از کمترین میزان آن برد.
مصارف عرقیات
عرقیات یکی از پر مصرف ترین شکل های استفاده از گیاهان است. امروزه در ایران بیش از 40 نوع گیاه وجود دارد که عرق گیری شده و به صورت طبی مورد استفاده قرار می گیرند.
از معمولی ترین خواص درمانی عرقیات می توان به خاصیت ضد درد، ضد میکروب، ضد انگل، ضد قارچ، ضد اسپاسم و آنتی اکسیدانی آنها اشاره کرد. هم چنین به دلیل آنکه عرقیات طبی درواقع رایحه، عطر یا اسانس گیاهانی می باشند که آن را به آب اضافه می نمایند داروهای معطری می باشند که رایحۀ آنها می تواند گیرنده های عصبی بویایی را تحریک نموده و بر روند ساخته شدن هورمون ها حرارت بدن، سوخت و ساز بدن، سطح هورمون های استرس و جنسی، سامانه دفاعی بدن، افکار و رفتارهای عاطفی و جسمانی ما اثر بگذارند.
اثر بخشی عرقیات در درمان بیماری ها
مواد معطر موجود در عرقیات که مقدار آنها در عصاره یا روغن گیاهان شفابخش بیشتر وجود دارد با تحریک مغز و ترشح انتقال دهنده های عصبی موجب حالات روانی خاصی در انسان می شود. و احساس سلامت، سرخوشی، خشنودی و خرسندی به وجود می آورند.
این بوها می توانند استرس و تا حدودی درد را کاهش داده و موجب تعادل عاطفی شوند. علاوه براین تنفس رایحه های خوشبو علاوه بر تحریک پیاز بویایی به درون ریه ها نفوذ کرده و به مولکول های اکسیژن می چسبند و بدین وسیله به درون خون راه یافته و موجب خود بهبودی و خود درمانی اعضاء و بافت های بدن می شوند.
هم چنین این مواد می توانند به وسیله ماساژهای موضعی پوستی به درون این مایع بین سلولی زیر پوست نفوذ کرده و از این راه نیز وارد جریان خون شده و به اعضای دیگر و دستگاه های لنفاوی بدن برسند و بر سامانه اثر بگذارند.
مصرف بیرویه در عرقیات چه عوارضی دارد؟
از آنجا که عرقیات دارای مواد شیمیایی مختلفی می باشند دارای طبیعت گرم و سرد بوده و مصرف متعادل آنها برای مصرف کننده عوارضی نخواهد داشت.
این نوشیدنی ها به دلیل طبیعی بودن با هم تداخلی ایجاد نمی کنند ولی برخی از آنها با داروهای شیمیایی تداخل اندکی نشان می دهند.
به طور کلی عرقیات گیاهی نوع ضعیف شده اسانس ها می باشند. چه در هنگام تهیه آن ها از آب بیشتری استفاده می نمایند تا برای مصارف خانگی و دارویی رقیق تر گردند. بنابراین عرقیات در مقایسه با اسانس ها باید در حجم بیشتری مصرف شوند که البته زیاده روی در مصرف آن ها می تواند برای مصرف کننده عوارض جانبی به همراه داشته باشد. از سوی دیگر به دلیل آن که در اسانس گیری از مقادیر بسیار کم آب استفاده می شود. اگر آن ها را به اندازه عرقیات مصرف نمایید می توانند در صورت استعمال موضعی ایجاد تاول کرده و در صورت خورده شدن مخاط دهان را از بین برده و زخم هایی را ایجاد کنند.
اسانس گیری
عرقیات زمانی می توانند بیشترین اثر را داشته باشند که بطور کامل در آب پراکنده شده و یا به اصطلاح دو آتشه گردند. از تقطیر مجدد عرقیات معمولی فرآورده دو آتشه حاصل می شود که نوع مرغوب تری از عرق بوده و مزه و بوی تلخ تر و تندتری نسبت به عرقیات معمولی دارند. به این ترتیب اگر فرآورده حاصله را مجدد تقطیر نمایند از مقدار آب آن بسیار کاسته شده و به آن “اسانس گیری” گویند.
در ادامه با عنواع عرقیات و خواص و طبع آنها آشنا میشویم
خواص درمانی و طبع انواع عرقیات
1- عرق آویشن (گرم)
- تقویت بدن
- تقویت معده
- رفع ترشی معده
- تقویت بینایی
- ضددردوتشنج
- رقیق کننده خون در عفونتهای ریوی ، زکام ، برنشیت ، آسم ،گریپ آنژین وسوء هاضمه بی همتاست
- برای نقرس وسیاتیک مفیداست
طریقه مصرف
بعدازهرغذا نصف استکان میل کنید
جهت زکام وگریپ شبی یک بار نصف استکان رادر یک ظرف آب جوش بریزید و بخور دهید .
2- آبغوره (سرد و خشک)
مفیدجهت تسفیه خون – ضدچاقی و چربی خون – رفع پا درد – جهت تهیه سالاد و چاشنی غذا .
3- آبلیمو (سرد)
- صفرا بر
- رفع عطش
- سرشاراز ویتامین ث
- چاشنی غذا و تهیه سالاد
4- عرق اترج (گرم)
- تقویت قلب و معده
- کبد رااز سموم پاک میکند
- به علت دارا بودن کلسیوم فراوان غم و غصه رااز بین می برد
- دربند آمدن اسهال کودکان بسیار مؤثر است
طریقه مصرف
قبل از هر غذا نصف استکان میل شود .
5- عرق اسطو خودوس (گرم)
- مفید جهت انواع سردرد ، سرگیجه ، ضربه های مغزی ، لرزش اعضای بدن ، عصبانیت ، فراموشی و درمان نقرس
- بیماری های کلیه و کبد را تسکین می دهد
- رافع عفونت های مجاری تنفس وگریپ
- آرام بخش و خواب آور خوبی می باشد
طریقه مصرف
روزی سه مرتبه هروعده نصف استکان میل کنید .
6- اکسیر خوشبو (اگیر ترکی) (گرم)
- تقویت معده
- لطافت دهنده صورت
- مؤثر دررفع لکنت زبان و زودبه حرف آمدن اطفال
- در کوچک شدن طحال و قطره قطره آمدن ادرار مفید است
طریقه مصرف
بعد از هر غذا نصف استکان میل شود .
7- عرق برگ مورد (سرد)
- تقویت موی سر
- ریزش مو مخصوصا موهای چرب
- خارش وسوزش بدن و جوش صورت را درمان می کند
- رافع تنگ نفس
- ضد عفونی دستگاه تنفس وسرفه
- غرغره کردن دردهان ضد عفونی کننده دهان و آف و گلواست
- ضد خونریزی های داخلی
طریقه مصرف
جهت امراز داخلی قبل ازهر غذا یک استکان میل شود – جهت ریزش مو شبی یک بار کمی روی موها بریزید و کاملا ماساژ دهید
جهت خارش و جوش صورت روی جوش ها یا بدن بمالید.
8- عرق اکالیپتوس
- ضد عفونی کننده
- تب بر
- رفع سرما خوردگی
- پایین آورنده قند خون و میکروب کش
طریقه مصرف
قبل از هرغذا یک استکان میل کنید.
جهت میکروب کشی و ضدعفونی کننده هوای داخل منزل و رفع سرما خوردگی یک استکان را در نیم لیتر آب ریخته و روزی سه مرتبه بخور دهید.
9- عرق بابونه (گرم)
- نیرو بخش
- تبهای بلغمی و عفونی و سودایی و عفونتهای دردناک را تسکین می دهد
- اختلالات قاعدگی و دردناک رامنظم می کند
- کرم کش است و یبوست مزاج و بلغم را از بین می برد
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان میل کنید
تذکر : مصرف مداوم جهت خانمهای باردار مضر است
10- عرق باد رنجبویه (گرم)
- تقویت مغز و اعصاب و حافظه و قلب و حواس پنج گانه (گوش – چشم – بینی – زبان – پوست)
- درمان خستگی های روحی و عصبانیت ،بی حوصلگی ، سردرد عصبی و تنگ نفس و ضد استفراغ های دوران بارداری
طریقه مصرف
بعد از هرغذا یک استکان میل کنید .
ضمنا جهت گزیدگی حشرات مانند زنبور – پشه و… بسیار مفید است ، با پنبه به محل گزیدگی بمالید .
11- عرق برگ چنار (بسیار سرد)
- چاق کننده
- تب بر
- ضد آسم
- ضعف اعصاب
- درد و ورم مفاصل را که از گرمی مزاج باشد تسکین می دهد
- مالیدن بر بدن پوست را جلا میدهد
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان میل شود .
12- عرق برگ زیتون
- مدر
- پائین آورنده فشار خون
- مفید برای نا رسائی های کبدی
- رافع سردرد
- تقویت حافظه
- مزمزه کردن در دهان درد دندان را تسکین می دهد
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان میل شود .
13- عرق برگ گردو (گرم)
- پایین آورنده قند خون
- درمان نقرس
- ورم مفاصل را که ازسردی مزاج باشد تسکین می دهد
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان میل شود .
14- عرق بومادران (گرم)
- نیرو بخش
- تقویت قلب و اعصاب
- ضد تشنج
- تب بر
- تصفیه کننده خون
- درمان ورم معده و روده
- مفید جهت بواسیر
- اختلالات قاعدگی و دردناک را بر طرف می کند
- درمان عضله و گرفتگی دراطراف قلب و خواب رفتن دستها
طریقه مصرف
بعد از هر غذا یک استکان میل شود .
15- عرق بهار نارنج (گرم)
- تقویت قلب واعصاب
- ضد تشنج
- آرام بخش
- ضد هیستری
- رفع افسردگی
- درمان بی خوابی و اختلالات عصبی
- رفع سکسکه
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان و یا به صورت شربت میل شود .
16- عرق بید (سرد)
- تقویت معده
- آرام بخش
- تقویت قلب
- ضد تشنج
- تب بر
- درمان یرقان و سردرد
- تسکین دهنده دردهای تناسلی
- لطافت کننده موی سر و رفع شور سر
طریقه مصرف
جهت امراز داخلی : قبل از هر غذا نصف لیوان میل شود . جهت سر : شبی یک بار کاملا موها را ماساژ دهید.
17- عرق بید مشک (معتدل)
- تقویت قلب
- رفع گرفتگی و خفقان قلب
- تقویت عمومی بدن
- ملین
- مصرف بیدمشک در دوران جوانی مانع فشار خون در زمان پیری می شود
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان و یا به صورت شربت میل شود .
18- عرق بید کاسنی (سرد)
- تقویت معده
- آرام بخش
- تقویت قلب
- تب بر
- ضد یرقان
- تصفیه کننده خون
- ضد تشنج
- صفرا بر
- تقویت پوست
- تقویت کبد
طریقه مصرف
قبل از هر غذا نصف لیوان میل شود .
19- عرق پونه (گرم)
- اشتها آور
- باد شکن
- ضد اسهال
- مسکن سکسکه
- رفع سوزش معده
- ضد سرفه
- خلط آور
طریقه مصرف
بعد از هر غذا نصف استکان میل شود .
تذکر : مصرف مداوم جهت خانمهای بار دار مضر است .
20- چهار عرق (گرم)
- تقویت معده
- رفع ترشی معده
- هضم کننده غذا
- رفع دل درد
طریقه مصرف
بعد از هر غذا نصف استکان میل شود .
21- عرق تره (گرم)
- ضد سرفه
- سینه را نرم می کند
- خلط آور
- درمان زکام لارنژیت و برونشیت بطور کلی در التهابات دستگاه های تنفس و ورم های آن ها به کار می رود
- کیسه صفرا را باز می کند
- به هضم غذا کمک می کند
- مقوی کمر و شهوت را زیاد می کند
- معالج بواسیر و بادهای غلیظ شکم می باشد
- خون بواسیر را قطع می کند
- پاک کننده ترشحات رحم و ضد عفونی کننده آن و مانع سقط جنین می شود
- رنگ چهره را باز می کند و بر زیبائی و لطافت پوست می افزاید
طریقه مصرف
بعد از هر غذا یک استکان میل شود .
22- عرق چهار زیره (گرم)
- مقوی معده
- ضد نفخ و گاز معده
- درمان قلنج
- هضم کننده غذا
- زیاد کننده شیر مادر
طریقه مصرف
بعد از هر غذا یک استکان میل شود .
23- چهار عرق (سرد)
- تب بر
- ضد یرقان
- تصفیه کننده خون
- ضد تشنج
- تقویت پوست و کبد
- شستشوی کلیه ها
- آرام بخش
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان میل شود .
24- عرق چهل گیاه (گرم)
- تقویت کننده معده
- رفع ترشی معده
- هضم غذا را آسان می کند
- رافع دل دردهای ناشی از سردی مزاج و دل پیچه
طریقه مصرف
جهت سلامتی خودتان بعد از هر غذا نصف استکان میل کنید .
25- عرق خارک خاسک (سرد)
- ضد عفونی کننده کلیه ها
- سنگ های کلیه و مثانه را خرد کرده و از بین می برد
- درد کلیه را تسکین می دهد
- درمان قلنج
- شهوت را زیاد می کند
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان میل کنید و در مواقع درد کلیه به جای آب مصرف شود .
26- عرق خار شتری (سرد)
- دافع سنگ های کلیه و مثانه
- شستشو دهنده کلیه ها
- مفید جهت سیاه سرفه و سلامتی کلیه ها
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان و در مواقع درد کلیه یا احساس سنگ در کلیه و مثانه به جای آب میل کنید .
27- عرق خرفه (سرد)
- تب بر
- تصفیه کننده خون
- تشنگی را به خوبی تسکین میدهد
- در رفع سوزش لوله مری و دهانه معده که بر اثر ترش کردن غذا باشد اثر مفید دارد
- سرفه های مزمن را که همراه با اخلاط خونی باشد بخوبی معالجه می کند
- مفید جهت مبتلایان به گواتر
- بر طرف کننده سردردهای میگرنی
- صفرا بر
- درمان خونریزی های نا منظم زنانگی و در بند آمدن آن بسیار مفید است
- اشتها آور و چاق کننده نیز می باشد
- مفید جهت بواسیر
طریقه مصرف
قبل از هر غذا یک استکان میل شود
28- عرق دارچین (گرم)
- تقویت معده
- مقوی قوه با
- تقویت عمومی بدن
- تقویت اعصاب
- بوی بد دهان را از بین می برد
- ضد سرفه های مرطوبی
- وحشت و خفقان و ترس و وسواس و جنون را از بین می برد
طریقه مصرف
بعد از هر غذا نصف استکان با ریختن چند قطره عرق دارچین در چای ، چای خوش طعم و دلپذیر بنوشید .
تذکر : مبتلایان به فشار خون از مصرف آن خوداری کنند .
29- عرق رازیانه (گرم)
- ضد نفخ
- درمان قلنج
- رفع بلغم
- زیاد کننده شیر مادر
- مصرف عرق رازیانه در دوران بارداری چشمانه نوزاد را زیبا می کند
طریقه مصرف
بعد از هر غذا یک استکان میل شود .
تذکر : بعلت دارا بودن هورمون های زنانه مصرف مداوم جهت آقایان مضر است .
30- عرق زنجبیل (گرم)
- تقویت معده و کبد
- دفع بلغم
- باد شکن
- نیرو دهنده قوای جنسی
- رفع مسمومیت های غذائی و میوه ای
طریقه مصرف
بعد از هر غذا نصف استکان میل شود .
